Rodział X
Część I
O cnotach teologicznych
Art. 2
O cnotach teologicznych w szczególności
A. O wierze
515. Co to jest wiara?
Wiara jest to cnota nadprzyrodzona, która pod natchnieniem i z pomocą łaski sprawia, ze przyjmujemy za prawdę to, co Bóg objawił, a przez Kościół do wierzenia podaje; przyjmujemy zaś to za prawdę nie dlatego, żebyśmy przyrodzonym światłem rozumu przejrzeli wewnętrzna prawdziwość tych prawd, lecz przez wzgląd na powagę samego Boga, który to objawił, a który się ani mylić nie może ani w błąd wprowadzać.
516. Czy musimy wierzyć we wszystkie prawdy objawione?
Musimy wierzyć we wszystkie prawdy objawione, przynajmniej ogólnie, np. wierzę we wszystko, co Bóg objawił, a Kościół do wierzenia podaje, albo krócej: wierze we wszystko, w co wierzy Kościół, Matka Święta; szczegółowo zaś i wyraźnie musimy wierzyć, że jest Bóg, że za dobre nagradza, a za złe karze, ze jest Trójca Święta, ze Jezus Chrystus stał się człowiekiem dla naszego zbawienia.
517. Czy wiara może być przeciwna rozumowi?
Wiara, choć przewyższa rozum, w żaden sposób nie jest przeciwna rozumowi, ani też między wiarą a rozumem nigdy nie może zachodzić żadna sprzeczność.
518. Dlaczego między wiarą a rozumem nigdy nie może zachodzić żadna sprzeczność?
Między wiarą a rozumem nigdy nie może zachodzić żadna sprzeczność, ponieważ ten sam Bóg, który objawia tajemnice i wlewa wiarę, dał duszy ludzkiej światło rozumu; Bóg siebie samego zaprzeczyć nie może, ani też jedna prawda nie może się sprzeciwiać drugiej.
519. Czy wiara i rozum mogą sobie nieść wzajemną pomoc?
Wiara i rozum mogą sobie nieść wzajemną pomoc, gdy zdrowy rozum dowodzi podstaw wiary i oświecony jej światłem przyczynia się do rozwoju znajomości rzeczy Bożych, wiara zaś zachowuje rozum od błędów i broni go oraz ułatwia mu poznanie wielu rzeczy.
520. Kiedy musimy wiarę publicznie wyznawać?
Wiarę musimy publicznie wyznawać, ilekroć nasze milczenie, ociąganie się albo zamieszanie powodują pośrednio zaprzeczenie wiary, wzgardę religii, obrazę Boga czy zgorszenie bliźniego.
521. W jaki sposób wyznajemy wiarę na zewnątrz?
Wiarę objawiamy na zewnątrz, wyznając ją słowem i uczynkiem, w razie potrzeby nawet śmierć ponosząc za nią.
522. W jaki sposób traci się wiarę?
Wiarę traci się przez odstępstwo lub herezję, gdy mianowicie człowiek ochrzczony albo odrzuca bądź wszystkie, bądź niektóre prawdy wiary, albo też dobrowolnie podaje je w wątpliwość.
523. Prócz odstępców i heretyków kto jeszcze grzeszy przeciwko wierze?
Prócz odstępców i heretyków przeciwko wierze grzeszą:
- nieochrzczony, który odrzuca wiarę dostatecznie sobie przedstawioną (niedowiarstwo pozytywne);
- kto nie stara się o dostateczne wykształcenie religijne, odpowiadające jego stanowi i wiekowi;
- kto wyznaje błędy, przez Kościół potępione, zbliżające się mniej lub więcej do niedorzeczności heretyckiej;
- kto dobrowolnie wystawia się na niebezpieczeństwo utraty wiary, np. czytając bez wymaganego pozwolenia i ostrożności książki zakazane przez Kościół, zwłaszcza książki apostatów, heretyków lub schizmatyków, szerzące apostazję, herezję lub schizmę.